Telafer Türkmen Ağzında Zarf Fiil (Analitik İnceleme)

Authors

  • Assistant Lecturer Ahmed Khaleel Khudhur ALMOHAMMED ة
  • Assistant Lecturer (Mohammed Hussein Ahmed SALEH University of Mosul / College of Arts / Department of Turkish Language

DOI:

https://doi.org/10.31185/lark.4737

Keywords:

Telafer Ağzı, Türkmen Lehçesi, Zarf Fiil Ekleri

Abstract

Irak Türkmenlerin önemli yerleşim alanlarından biri olan Telafer, Musul’un güneybatısında, Suriye sınırına yakın bir konumda yer almaktadır. Geçmişten günümüze Türkmen bölgesi olarak bilinen bu alanda, tıpkı Türkiye ve Azerbaycan Türkçesinde olduğu gibi, ağız farklılıkları göze çarpar. Aynı ilçe merkezinin mahalleleri arasında değişikliklerin görülmesi, bölgeye farklı dönemlerde yerleşen Oğuz boylarının etkisiyle açıklanmaktadır. Irak Türkmen Türkçesi üzerine birçok çalışma yapılmış olsa da, genellikle Kerkük ağzına odaklanılmış, Telafer yeterince incelenmemiştir. Bu çalışmada, Telafer Türkmen ağzındaki Zarf Fiil eklerinin kullanımını, bölge halkıyla yapılan görüşmeler ve ses kayıtları üzerinden örneklendirerek ayrıntılı biçimde ele aldık. Böylece bölge ağzının söz varlığına dair daha derinlikli bir çalışma ortaya koyulmuştur.

Author Biographies

  • Assistant Lecturer Ahmed Khaleel Khudhur ALMOHAMMED, ة

    Assistant Lecturer: AHMED KHALEEL KHUDHUR ALMOHAMMED

    Faculty Member at the University of Mosul, College of Arts, Department of Turkish Language

  • Assistant Lecturer (Mohammed Hussein Ahmed SALEH, University of Mosul / College of Arts / Department of Turkish Language

    المدرس المساعد : محمد حسين احمد صالح

    عضو هيئة تدريسي في جامعة الموصل كلية الاداب قسم اللغة التركية 

References

Banderoğlu, A. (1976). Irak Türkmen Dili- Dilbilgisi ve Karşılaştırma. Bağdat: Türkmen Kültür Müdürlüğü Yayınları.

Bayatlı, H. K. (1996). Irak Türkmen Türkçesi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

Dakuki, İ. (1970). Irak Türkmenleri. Ankara: Güven Matbaası.

Dakuki, İ. (2006). Irak’ta Türkmenler; Tarihleri, Edebiyatları, Sanaatları. Beyrüt: Arap Evi Yayınları.

Eraslan, Kemal (2012). Eski Uygur Türkçesi, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

Korkmaz, Z. (2003). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Ankara, TDK. Yayınları.

Najm, N. Amer (2022). Kerkük Merkez Ağzının Diğer Irak Türkmen Ağızlarıyla karşılaştırmalı Biçim Bilgisi (Çekim Morfolojisi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.

Noor İ. Bayati (2017). Telâfer Türkmen Ağzı (İnceleme-Metin-Sözlük). Gazi Üniversitesi/Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

Shaymaa I. Yahya (2022). Ömer Şifâi “Tuhfetü’l-Ahbâb” eserindeki yardımcı fiillerin anlam incelemesi, Lark Dergisi, Wasit. https://doi.org/10.31185/lark.Vol4.Iss47.2631.

Tokatlı, S. (2012). Irak Türkmen Türkçesinde Bazı Zarf - Fiil Eklerinin İşlevi ve Kullanımn Özellikleri ile Zarf-fii lGörevindeki Yapılar. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi.

YILDIRIM, Fikret. (2017). Irk Bitig ve Orhon Yazılı Metinlerin Dili. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları

Downloads

Published

2025-10-01

Issue

Section

Oriental languages ​​and literature

How to Cite

Ahmed Khaleel Khudhur ALMOHAMMED, A. L., & (Mohammed Hussein Ahmed SALEH, A. L. (2025). Telafer Türkmen Ağzında Zarf Fiil (Analitik İnceleme). Lark, 17(4), 1617-1602. https://doi.org/10.31185/lark.4737