تحلیل ابعاد خلّاقيتِ شخصيت‏ پردازی رمان‏های غسان کنفانی بر اساس تئوری شخصیت مورگان فورستر

المؤلفون

  • أ.م.د. حسن اعظمی خويرد تدریسی فی اللغة العربیة بجامعة طهران
  • د. مسید محمد باقر حسینی فی قسم اللغة العربیة و آدابها. جامعة طهران- ايران
  • أ.م.د ماجد مرهج رباط Department of Persian Language and Literature, Wasit University - Iraq

DOI:

https://doi.org/10.31185/lark.Vol1.Iss44.2231

الكلمات المفتاحية:

كليدواژه‏ها: غسان کنفانی، خلّاقيت شخصيت‏پردازی، مورگان فورستر،  شخصیت پویا، شخصیت ایستا، شخصیت ایستای تحولگرا، ایستای غیر تحولگرا.

الملخص

شخصيت از عناصر کليدی روايت و پديد‏آورندة مدار داستان است و شيوة شخصيت پردازی، می‏تواند گواه خوبی برای خلاقيت يا تقليدپذيری صرف رمان نويس باشد . در همين راستا پژوهش حاضر می کوشد برخی الگوهای شخصيتی رمان‏هاي غسان کنفانی را با الهام گيری از الگوی مورگان فورستر مورد بررسی و تحليل قرار می‏دهد تا ابعاد خلاقيت شخصيت‏پردازی وی را  نشان دهد. درالگوی فورستر هر اثر داستانی مشتمل برشخصيت پوپا(جامع)و ايستا(ساده)است و هر کدام كاركردی متفاوتی دارند. همچنين وي اشخاص ايستای داستان را بر مبناي ميزان توانايي آنها در اقناع و برانگيختن شگفتي مخاطب به دو نوع شخصيت ايستای متظاهر به پويايي و جامعيت و شخصيت ايستاي تهي از انگيزه پويايي و جامعيت تقسيم مي‏كند. روش پژوهش حاضر توصيفی – تحليلی  و مبنای تحليل روايی همان روش "جان پک " است. مهمترين دستاوردهای پژوهش عبارتند از : 1. الگوی نظری تقسيم بندی انواع شخصيت مورگان فورستر به خوبی بر رمان‏های کنفانی قابل انطباق است. 2.خلاقيت شخصيت‏پردازی کنفانی در تلفيق هنرمندانه بين دو شيوة مستقيم و غيرمستقيم نمود يافته است. 3.به جز رمان «الشیء الآخر»که شخصيت‏هايش بسيار متأثر از شرايط حاکم بر جامعة روزگار کنفانی بوده‏، در ساير رمان‏ها اما شخصيت‏های داستانی كنفاني، زاييدة تجارب فردی او در طول زندگی روزمرّه و نمايانگر اشخاصی واقعی هستند که عموماً به طبقة پايين‏دست جامعه منتسب‎‏اند.

 

 

المراجع

منابع و مآخذ

كنفاني، غسان(2009): الأعمال الكامله- (الروايات)، المجلد الأول، ط: 7، بيروت: مؤسسه الأبحاث العربيه.

-------------- ، (2011): الآثار الکامله الروايات، المجلد الاول، الطبعه العربيه، ش شوران ، بيروت: نشر موسسه الابحاث العربيه.

ابراهيم، عبدالله( 1988): البناء الفني لروايه الحرب في العراق، بغداد: دارالشؤون الثقافيه العامه.

اوزمون، گالاهو( 1384): درك رشد حركتي در دوران مختلف زندگي، ترجمه دكتر عباس بهرام و دكتر محسن شفيع زاده، چاپ اول، انتشارات بامداد.

بدر، عبدالمحسن طه(د. ت): تطور الروايه العربيه الحديثه في مصر، القاهره: دارالمعارف.

پک، جان.(1366): شيوة تحليل رمان، ترجمه: احمد صدارتی، چاپ اول، تهران: نشر مرکز.

تورنس.پال(1372): استعداد و مهارت‏هاي خلاقيت و راههاي آزمون و پرورش آنها، ترجمة: دكتر حسن قاسم زاده، چاپ اول، انتشارات دنياي نو.

حمود، ماجده(2005): جماليات الشخصية الفلسطينية لدی غسان کنفانی، بیروت.

-------------(1389): جماليات الشخصية الفلسطينية لدی غسان کنفانی، ترجمه: حسن اعظمی خويرد، پايان نامه جهت دريافت درجه کارشناسی ارشد در رشته مترجمی زبان عربی، دانشگاه تهران.

الراعي، علي و آخرون(1984): عبدالرحمن مجيد الربيعي روائياً، بيروت: دارالعربيه للموسوعات.

ريمون کنان، شلوميت(1995): التخييل القصصي، ترجمه لحسن حمامه، الدار البيضاء: دارالثقافة و النشر والتوزيع.

سبزيان م، سعيد، كزازي، ميرجلالالدين(1388): فرهنگ انگليسي به فارسي نظرية و نقد ادبي واژگان ادبيات و حوزه‏هاي وابسته آن. چاپ اول، تهران: انتشارات مرواريد.

السعافين، ابراهيم،(1987): تطور الروايه العربيه في بلاد الشام، ط: 2، بيروت: دارالمناهل.

شبيل، عبدالعزيز(1987): الفن الروائي عند غادة السمان، تونس: دارالمعارف.

عباس، احسان، إلياس خوري، فضل النقيب.(1974). غسان كنفاني انساناً وأديباً ومناضلاً، ط1، منشورات الإتحاد العام للكتاب الفلسطينيين، رقم(4).

عبداللهيان، حميد،(1380):«شيوه‏هاي شخصيت‏پردازي»، ادبيات داستاني، شماره 54، فروردين، ارديبهشت و خرداد، صص 70-62.

غطاشه، داوود و راضي حسين(1991): قضايا النقد الأدبي، ط: 2، عمان: مكتبه الثقافه.

غنيمي هلال، محمد(1987): النقد الأدبي الحديث، بيروت: دارالعوده.

فتحي، ابراهيم نصار (1986): معجم المصطلحات الأدبيه، تونس: التعاضديه، العماليه.

فورستر، ادوارد مورگان(1391): جنبه های رمان، ترجمه: ابراهيم يونسی،چاپ ششم، تهران: موسسه انتشارات نگاه.

الفيومي، ابراهيم(1988): الواقعيه في الروايه الحديثه في بلاد الشام، عمان: دارالفكر للنشر.

لاج، ديويد، ايان وات، ديويد دِيچز و ديگران ( 1386): نظريه‏های رمان از رئاليسم تا پسامدرنيسم، ترجمة حسين پاينده، چاپ اوّل، تهران: انتشارات نيلوفر.

مقدادی، بهرام(1378): فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی از افلاطون تا عصر حاضر، چاپ اوّل، تهران: انتشارات فکر روز

ميرصادقي، جمال و ميمنت ميرصادقي (ذوالقدر)( 1388): واژه‏نامه هنر داستان‏نويسي، فرهنگ تفصيلي اصطلاح هاي ادبيات داستاني، چاپ دوم، ويراست دوم، تهران: انتشارات كتاب مهناز .

------- ، (1376): عناصر داستان، چاپ سوم، تهران: انتشارات سخن .

نجم، محمديوسف(1966): فن القصه، ط:1، بيروت، دارالثقافة.

وادي، فاروق (1981): ثلاث علامات في الروايه الفلسطينيه، بيروت: المؤسسه العربيه للدراسات و النشر.

يونسي، ابراهيم(1355): هنر داستان ‏نويسي، چاپ سوم، تهران: انتشارات اميركبير .

التنزيلات

منشور

2021-12-31

إصدار

القسم

اللغات الشرقية وادابها

كيفية الاقتباس

حسن اعظمی خويرد أ., مسید محمد باقر حسینی د. ., & ماجد مرهج رباط أ. . (2021). تحلیل ابعاد خلّاقيتِ شخصيت‏ پردازی رمان‏های غسان کنفانی بر اساس تئوری شخصیت مورگان فورستر. لارك, 13(5), 872-841. https://doi.org/10.31185/lark.Vol1.Iss44.2231